مسجد پادشاهی لاهور، مسجدی به رنگ آجری و قدمت مغولی

ساخت مسجد حدود 2سال به طول انجامید؛ از ماه می سال 1671تا ماه آوریل سال 1673 ورودی اصلی مسجد مقابل قلعه اصلی لاهور قرار دارد و به آلمگیر مشهور است که بعدها به ساختمان مسجد افزوده شده است.

نقل قولی در پنجاب وجود دارد که می گوید: «اگر لاهور را نبینی انگار که پاکستان را ندیده ای و اگر مسجد پادشاهی را نبینی انگار که لاهور را ندیده ای». در حقیقت می توان گفت که هنگام ورود به شهر تاریخی لاهور امکان ندارد که ساختمانی با رنگ آجری دیده نشود. گردشگران و مسافران هنگام ورود به لاهور چشمشان به این مسجد زیبا می خورد.

هفت مسجد قدیمی مسلمانان دنیا، به عنوان مفاخر معماری و عجایب مهم جهان معرفی شده اند. مسجد پادشاهی لاهور، در کشور پاکستان یکی از این عجایب هفتگانه جهان اسلام است.

ساخت این مسجد در لاهور به فرمان پادشاه گورکانی اورنگ‌زیب عالمگیر (حکومت: ۱۰۶۸ـ ۱۱۱۸ هجری قمری) و با اختصاص سه میلیون روپیه برای آن آغاز شد.

حسن و زیبایی این مسجد تاریخی دیدنی و ستودنی است و یکی از آثار تاریخی ماندگار درشبه قاره هند است.

کتیبه فارسی بالای درِ ورودی مسجد به خط ثلث و نستعلیق است خبر می‌دهد که ساخت این مسجد در سال ۱۰۸۴ هجری قمری توسط برادر رضاعی اورنگ‌زیب، مظفرحسین معروف به فدائی خان کوکه، به پایان رسیده‌ است.

از این مسجد به عنوان نقطه تحولی در تاریخ و یک جاذبه توریستی بزرگ که همه شکوه و زیبایی دوره مغول در آن متمرکز شده یاد می شود.

مسجد پادشاهی، بعد از مسجد فیصل که در اسلام آباد واقع شده، دومین مسجد بزرگ در پاکستان است.

معماری و طراحی مسجد پادشاهی دارای توازن و هماهنگی نزدیک با مسجد جاما در دهلی هند است که در سال 1648 توسط پدر اورانگزب و شخصی قبل از آن، امپراتور _ شاه جهان _ ساخته شده است.

ساخت مسجد حدود 2سال به طول انجامید؛ از ماه می سال 1671تا ماه آوریل سال 1673 ورودی اصلی مسجد مقابل قلعه اصلی لاهور قرار دارد و به آلمگیر مشهور است که بعدها به ساختمان مسجد افزوده شده است.

از سال 1852 به بعد بخش هایی از مسجد پادشاهی مرمت شد. از سال 1939 تا 1960 میلادی مرمت وسیعی صورت گرفت که هزینه ای حدود 4.8 میلیون روپیه در بر داشت که مسجد را به شکل و حالت و شرایط اولیه خودش بازگرداند.

در سال 2000 میلادی ایوان اصلی این مسجد را به وسیله سنگ مرمر آراستند.

در تزئینات داخلی آن از گچ کاری های زیبا، تزئینات و نقش و نگارهای اسلیمی و منبت کاری و نقاشی روی دیوار استفاده شده است.

نمای خارجی این مسجد با سنگ های حکاکی تزئین شده و به خصوص از فرم loti که شکل عمده آن برجسته است، استفاده شده است.

دیوارهای مسجد پادشاهی از آجرهای کوره ای پخته شده و ساروج است که روکشی از سنگ شنی قرمز دارد و پایه ستون ها از سنگهای مرمر رنگارنگ هستند. کف اصلی حیاط با آجرهای کوره ای پخته پوشیده شده بود که در مرمتی که طی سالهای 60- 1939 میلادی انجام گرفت با سنگ های شنی قرمز جایگزین شد.

شبستان این مسجد بسیار طویل است و به وسیله طاق نماهای تزئین شده به 7 قسمت تقسیم شده است، بیرون از این 7 قسمت سه جفت گنبد از سنگ مرمر است و دارای قوسی است که در نوع خود بسیار عالی است. کف اصلی در اتاق مربوط به خواندن نماز و دعا با آجرها و سنگ مرمر با فرم منظمی پوشانده اند.

گفتنی است، این مسجد بزرگ و باشکوه در حال حاضر یکی از مقاصد اصلی گردشگری در شهر لاهور کشور پاکستان محسوب می شود.

گردآوری: گروه وبگردی «تابناک باتو»