تپه اهرنجان / دوره مس سنگی

تپه اهرنجان که بخش هاي وسيعي از آن بر اثر گسترش بي رويه ساخت و سازهاي شهري تخريب شده است در محدوده شهر سلماس قرار دارد.

مختصات جغرافيايي : 19  45  44 E      47 12  38  N

ارتفاع از سطح دريا: 1411 متر

موقعيت جغرافيايي: شهرستان سلماس، بخش مرکزي، دهستان زولا چاي، روستاي هفتوان

توصيف اثر: تپه اهرنجان که بخش هاي وسيعي از آن بر اثر گسترش بي رويه ساخت و سازهاي شهري تخريب شده است در محدوده شهر سلماس قرار دارد. جاده اصلي سلماس به خوي از 1500 متري غرب اثر عبور مي کندبر اساس پراکندگي مواد فرهنگي ابعاد پيشنهادي براي اين اثر 195 × 245متر است. که از اين وسعت هم اکنون عرصه اي به ابعاد 25×50 متر معادل 1250 متر مربع باقي مانده است. اين بخش باقي مانده از اثر داراي ارتفاعي تقريبا در حدود 8 متر نسبت به سطح زمين هاي اطراف است. پراکندگي مواد فرهنگي شامل سفال ، استخوان و ابزار سنگي در سطح و پيرامون اثر به وضوح قابل مشاهده است.

يافته هاي سطحي:

از سطح اين محوطه مواد فرهنگي مربوط به ادوار مختلف مشاهده گرديد که توصيف داده هاي مورد نظر به شرح زير مي باشد:

1- يک قطعه تيغه درشت رتوش دار از جنس ابسيدين به رنگ دودي و قهوه اي خال دار ، دو قطعه تيغه رتوش دار از جنس ابسيدين به رنگ سياه

2- سفال هايي با خميره خاکستري و آجري ، پوشش بدنه اي به رنگ هاي قهوه اي مايل به قرمز ، قهوه اي ، شاموت گياهي ، بافت متخلخل ، بر روي يک نمونه باندي از رنگ قهوه اي مشاهده مي شود. اين سفال ها به لحاظ ويژگي هاي فني و نوع خميره در رديف سفال هاي دوره مس سنگي  هم افق با محوطه دالما (Hamlin,1975) به حساب مي آيند.

3- سفال هايي با خميره خاکستري ، قهوه اي و آجري ، پوشش بدنه اي با همان طيف هاي رنگي، شاموت گياهي، بافت متخلخل، فاقد هرگونه تزيين که به لحاظ ويژگي هاي فني و نوع خميره در رديف سفال هاي مس سنگي قرار دارند.

4- يک قطعه ژتون سفالي با خميره آجري و پوشش بدنه اي به رنگ نخودي ، شاموت گياهي که به دوره مس سنگي قرار دارد.

5- سفال هاي با خميره خاکستري و پوشش بدنه اي به رنگ سياه و سياه متاليک ، شاموت کاني که در زمره سفال هاي عصر مفرغ قديم قلمداد مي گردند و قابل مقايسه با نمونه هاي يانيق تپه(Burny,1961)  هستند.

آسيب شناسي اثر: از روي عرصه شمالي خيابان شهيد باهنر ، از روي عرصه شرقي خيابان صفا و از روي عرصه غربي خيابان جانبازان عبور نموده است. بخش جنوبي اثر محدود است به منازل مسکوني. طرح هاي عمراني و شهرسازي ذکر شده باعث تخريب شديد اين تپه گرديده است و به همين دليل از لحاظ حفاظتي در وضعيت بسيار نامطلوبي قرار دارد.

دوره هاي فرهنگي: نوسنگي – مس سنگي – مفرغ- آهن

نمايي از تپه اهرنجان ، ديد از غرب

 

موقعيت تپه اهرنجان بر روي نقشه

مواد فرهنگي تپه اهرنجان

طرح مواد فرهنگي تپه اهرنجان

طرح مواد فرهنگي تپه اهرنجان

طرح مواد فرهنگي تپه اهرنجان

موقعيت تپه اهرنجان بر روي تصوير ماهواره اي